Strefy relaksu nie tylko w biurach

Szkoła bez podziałów

Jak wynika z badań, szkolna przestrzeń ma bezpośredni wpływ na efektywność uczniów. Na przykład projekt badawczy Salford University[3] wykazał, że odpowiednio zaprojektowana sala szkolna może poprawić wyniki młodych ludzi nawet o 25 proc. Do czynników, które wpływają na naukę należą m.in. oświetlenie, akustyka czy kolory wykorzystane we wnętrzu. Na świecie nie brakuje projektów, które do tematu przestrzeni szkolnej podchodzą w zupełnie nowatorski sposób. W 2012 roku w Sztokholmie otwarto szkołę, w której całkowicie zrezygnowano z tradycyjnego podziału na klasy. Zamiast tego wydzielono specjalne strefy do pracy indywidualnej lub zespołowej. Te ostatnie zaprojektowane zostały w taki sposób, aby zachęcać uczniów do interakcji.

A jak sytuacja wygląda w Polsce? Według ekspertów jedynie 9 proc. polskich gimnazjalistów wskazuje szkolną klasę jako przestrzeń, w której chętnie przebywa.[4] Autorzy opracowania sugerują, że dzieje się tak m.in. ponieważ sale lekcyjne nie odpowiadają na potrzebę prywatności uczniów. Pomimo, że aranżacja wielu placówek szkolnych nadal pozostawia wiele do życzenia, coraz częściej w naszym krajobrazie pojawiają się nowatorskie projekty, będące zwiastunem zmian. Należy do nich m.in. przedszkole w Chrościcach pod Opolem, w którym zastosowano szereg ciekawych rozwiązań, np. owalne wnęki w ścianach, które dają przedszkolakom poczucie prywatności czy ruchoma kurtyna oddzielająca strefę do leżakowania. Dodatkowo, żadne z poszczególnych pomieszczeń nie jest całkowicie zamknięte, co zwiększa poziom interakcji pomiędzy dziećmi.

Patrząc na zdjęcia nowoczesnych realizacji instytucji edukacyjnych, biblioteki czy innych przestrzeni użytku publicznego, można odnieść wrażenie, że oglądamy nową siedzibę Google’a czy Apple’a. Czy tak właśnie będzie wyglądać przyszłość przestrzeni publicznych w Polsce?

Tomasz Augustyniak, projektant i architekt wnętrz. Współpracuje z wieloma polskimi firmami, m.in. Mikomax Smart Office.

Z mojego doświadczenia wynika, że rzeczywiście możemy zaobserwować, iż w Polsce przestrzenie użyteczności publicznej projektowane są coraz bardziej świadomie. To, że coraz większą uwagę przywiązuje się do potrzeb użytkowników widać zwłaszcza na przykładzie nowopowstających obiektów, np. urzędów. Do jednych z ważniejszych zadań stojących przed osobami zajmującymi się projektowaniem tego typu przestrzeni należy zwiększanie świadomości na temat ergonomicznego projektowania wśród inwestorów i osób decyzyjnych.

Bardzo ważnymi, a wciąż niedocenianymi czynnikami decydującymi o tym, czy użytkownicy danej przestrzeni czują się w niej komfortowo są akustyka i oświetlenie. Zredukowanie poziomu hałasu poprzez odpowiednie wyciszenie pomieszczeń jest szczególnie istotne w szkołach czy przedszkolach, ponieważ pozwala na zapewnienie komfortowych warunków do nauki i rozwoju. Tymczasem osoby odpowiedzialne za akceptację budżetu, często nie dostrzegają bezpośrednich korzyści jakie może przynieść inwestycja np. w zamontowanie paneli akustycznych w szkolnej świetlicy, czy zapewnienie w szpitalu światła o barwie nie wpływającej negatywnie na samopoczucie pacjentów. Barierą dla projektowania przyjaznych przestrzeni publicznych bywa więc często nie tyle brak budżetu, co niewłaściwe lokowanie zasobów. Na szczęście wiedza na temat tego jak istotny wpływ na nasze funkcjonowanie mają przestrzenie, w których przebywamy jest coraz powszechniejsza, co przekłada się na konkretne zmiany w sposobie ich projektowania.

[1] http://www.dezeen.com/2013/01/02/poor-school-design-can-affect-learning-says-new-study/
[2]http://newsroom.ucla.edu/releases/even-when-were-resting-our-brains-are-preparing-us-to-be-socialucla-psychologists-report
[3] http://www.dezeen.com/2013/01/02/poor-school-design-can-affect-learning-says-new-study/
[4] http://www.ceo.org.pl/pl/1klasa/news/jak-przestrzen-klasy-wplywa-na-zachowania-uczniow